Αχλαδόκαμπος Αργολίδας, τότε που περνούσαν τα τρένα
Η διαδρομή
35 χλμ. Από το Ναύπλιο (39 από το
Άργος), ακολουθείτε πορεία προς Τρίπολη Αρκαδίας. Αφού περάσετε την παραλιακή
Νέας Κίου-Μύλων, στη διασταύρωση προς Κιβέρι, Άστρος και τα χωριά Πάρνωνα και
Τρίπολη, στρίψτε προς Τρίπολη. Η παλιά εθνική οδός Αργους - Μύλων -Τρίπολης
–Καλαμάτας, ονομαστή ως “Κολοσούρτης” (λόγω των πολλών στροφών), ήταν κάποτε
δρόμος διάσπαρτος από πανδοχεία και μαγέρικα, συνδράμοντας τα δρομολόγια
των λεωφορείων με τις απαραίτητες στάσεις για ξεκούραση και σίτιση, αφού οι
αποστάσεις ήταν μεγαλύτερες. Σήμερα τον δρόμο έχει υποκαταστήσει ο
σύγχρονος αυτοκινητόδρομος Κορίνθου-Τριπόλεως-Καλαμάτας.
Πρόκειται επίσης για ιστορική διαδρομή αφού γεωγραφικά περνάει μέσα από αρχαίους δρόμους που έχουν αναφέρει αρχαίοι γεωγράφοι και ιστορικοί, όπως ο Παυσανίας, όταν μιλά για τις Αρχαίες Υσιές ως το πέρασμα προς την αρχαία Μαντινεία και την Τεγέα. Το αντίστοιχο σημείο που θα έβγαιναν στη σημερινή εθνική οδό είναι το χωριό Τουρνίκι της Αργολίδας. (Χωμάτινο μονοπάτι διατηρείται ακόμη σήμερα για τους δεινούς πεζοπόρους.)
Αχλαδόκαμπος
Φτάσαμε στο χωριό
οπλισμένοι με μηχανές, τεφτέρια και περιέργεια. Τα σύνεργα του εξερευνητή
ταξιδιώτη. Κάποιοι από την παρέα δεν είχαν επισκεφτεί πάλι το χωριό. Αφήσαμε το
αυτοκίνητο στην είσοδο, έτσι για να κάνουμε λίγο πιο δύσκολη τη ζωή μας, να
αισθανθούμε το ταξίδι καλύτερα. Να ιδρώσουμε. Είναι κατακαλόκαιρο κιόλας.
Στη κατεβασιά,
αγροτικά κορνάρουν στον επισκέπτη. Ε, δεν βλέπουν κάθε μέρα ξενομερίτες.
Φτάνοντας στο
σταθμό του τραίνου ήρθε η ώρα του καφέ. Πήραμε μια ανάσα πίνοντας ένα κουπάτο
όπως μας τον έφτιαξε η ιδιοκτήτρια του μοναδικού σημείου συνεύρεσης και μαζί τα
συνοδευτικά: γλυκά του κουταλιού που προσφέρει γενναιόδωρα εδώ το καφενείο του
σταθμού: σταφύλι, κιδώνι, κεράσι. Διατηρείται σε παλιό οίκημα, ήταν κατοικία
ντόπιων κάποτε που δούλευαν επίσης στο σταθμό.
Έτσι όπως
καθόμασταν δίπλα στους θαμώνες ήταν σαν όλοι μαζί να περιμέναμε το τραίνο στην
αποβάθρα. Αν και οι άντρες είχαν από νωρίς ξεκινήσει με τσίπουρο, αφού δούλεψαν
στα κτήματα και γι' αυτούς δεν είναι ακόμη πρωί. Η ώρα πλησίαζε για το
μεσημεριανό γεύμα. Ξέρουν αυτοί, σκεφτήκαμε. Πίνουν τα πρώτα για την όρεξη. Αν
ήταν αλλού θα το ονόμαζαν προδόρπιο ή απεριτίφ. Για αυτούς είναι ζωτικό ύδωρ,
αφορμή για κουβέντα, τα νέα της προηγούμενης μέρας. Τους ακούμε να μιλούν για
τον καιρό.
"Έχει τρεις
μήνες να βρέξει, και σ' άλλα μέρη της Ελλάδας έχουν πνιγεί στις θύελλες".
Ήρθε κι ο έσχατος της παρέας. Παρήγγειλε μπύρα. Ερχόταν απ’ τα χωράφια, έδειχνε
ταλαιπωρημένος. Άραξε το τρακτέρ μπρος στο καφενείο και παρήγγειλε αμέσως. Ήρθε
για να ξεδιψάσει.
Ο
Σύρτης, αλήθεια τι είναι;
![]() |
| O Σύρτης |
Ο “Σύρτης” στον
Αχλαδόκαμπο ήταν η σιδηροδρομική παράκαμψη που δημιουργήθηκε μετά την ανατίναξη
της μεγάλης γέφυρας από τα γερμανικά στρατεύματα το 1944. Για δεκαετίες
αποτέλεσε σημείο αναφοράς της περιοχής, καθώς εκεί γινόταν η αλλαγή πορείας των
τρένων μέσα στη ρεματιά. Ο Σύρτης ήταν ζωτικό κομμάτι της σιδηροδρομικής
γραμμής αφού πάνω του αυτοκινητάμαξες διέσχιζαν τις δύσβατες χαράδρες της
αρκαδικής γης προς το εσωτερικό της Πελοποννήσου. Μέχρι το 1870 ήταν νεκρή
περιοχή απ' όταν την κατέκαψε ο Ιμπραήμ, ενώ την παλαιά γέφυρα, του 1892, θα
την ανατινάξουν (1944) τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Το 1947
κατασκευάστηκε ξανά για να αντικατασταθεί τελικά το 1974. Διακρίνεται εύκολα
από το χωριό αποτελώντας το κατεξοχήν κάδρο (πόσα κλικ θα έχουν άραγε πατηθεί για
μια τέτοια γέφυρα, αναρωτιέμαι). Ιστορικό σημείο μνήμης ο Σύρτης, συνδέει ακόμα
συμβολικά, τα δύσκολα χρόνια της κατοχής και την μεταπολεμική ανασυγκρότηση του
έθνους.
Σαν ιστορικό σημάδι αυτού του τόπου θα λέγαμε ότι αποτελούν
και τα έρημα σπίτια που άφησε πίσω τους ο θάνατος ή η φυγή. Θυμίζουν πως η
μοίρα των μικρών κοινοτήτων και χωριών ήταν πάντα να βλέπουν τον πληθυσμό τους
να λιγοστεύει. Οι άνθρωποι, βλέποντας το εισόδημα να συρρικνώνεται και τη ζωή
να βαραίνει, αναγκάζονταν να πάρουν τον δρόμο της ξενιτιάς∙ κι όπως συμβαίνει
συχνά, ο ένας έσπρωχνε τον άλλον στο μεγάλο άλμα για μια άλλη πατρίδα. Έτσι κι
εδώ, στον Αχλαδόκαμπο, οι ψυχές ξεκίνησαν το ταξίδι τους για μακριά, αφήνοντας
πίσω σπίτια, μνήμες και ρίζες, μα κουβαλώντας πάντα στην καρδιά τους τον απόηχο
του χωριού που τους γέννησε.
Το χωριό έχασε
μεγάλο μέρος κατοίκων του, ωστόσο τα ευεργετήματα πολλά. Δημόσια λουτρά,
ξενώνας, σχολεία και δωρεές, αποτελούν παρακαταθήκη της ομογένειας για την
πατρώα γη, τους συγχωριανούς τους.
Έρχεσαι σε κάτι
τέτοια μέρη και όντως δεν χρειάζεσαι κινητό, laptop, ψηφιακά αξεσουάρ, πέραν
της φωτογραφικής μηχανής, που κι αν δεν είναι απαραίτητα ψηφιακή, κάνει μια
χαρά τη δουλειά της. Ξέρει να απαθανατίζει ότι διέφυγε του χρόνου, ότι
επιτρέπεται να επιστρέφεις με μια καλή εικόνα εκεί όπου ανήκεις.
Ο σταθμάρχης δεν
δίνει πια το σήμα αναχώρησης ή αποβίβασης. Βαγόνια δεν αλλάζουν
"μέτωπο". Υπάρχει όμως σε αναμονή ο βατήρας. Το τραίνο έχει να
σφυρίξει από καιρό. Ο αγαπημένος Σύρτης του Παναγιώτη Ρουμέντζα, παραμένει
σιωπηλός, απρόσιτος μα τόσο ελκυστικός στην απομόνωση του και μέσα στην ησυχία προσμένει
ακόμα εκείνο τον πρωινό ήχο που θα τον επιτάξει να ξαναλειτουργήσει.
Το συναίσθημα ίδιο
με τον ήχο, αιώνες τώρα, το αφουγκραζόμαστε. Όσο τα τραίνα θα έρχονται και θα
φεύγουν, τόσο για αυτούς που μένουν όσο και για αυτούς που φεύγουν, το
ανθρώπινο θα αναμετριέται στην πορεία αναζήτησης του καλύτερου, του εφικτού,
μακριά από τον τόπο καταγωγής του, σε μια αέναη δοκιμασία-ελπίδα δικαίωσης.
Ξενώνας
Στο κέντρο του
χωριού Δυνατότητα φιλοξενίας 8 ατόμων. Διαθέτει και πισίνα!
Ούζο/Τσίπουρο
με μεζέ
Στον παλιό σιδ/κο
σταθμό που έχει μετατραπεί σε καφενείο.
Πεζοπορία
Στην πλαγιά του
βουνού αντίκρυ στο χωριό με κατεύθυνση δυτική παραμένουν τα ερείπια της
Μεσσαωνικής πολιτείας Μουχλί.
Ερειπιώνες Μιλούν για εγκατάλειψη, για
το γήρας που αδειάζει χώρους και παύει στη σιωπή, για τη μετανάστευση και τον
ξεριζωμό, το πέρασμα του ανθρώπου από το ένα σημείο στο άλλο. Μιλούν τώρα που
αναβαπτισμένα ονοματίστηκαν σε ερειπιώνες αυτές οι αλλοτινές κατοικίες που
γέμιζαν με ζωές.
Τα κτίσματα του
σταθμού, αποθήκες, ξύλινα βαγόνια, γάντζοι και βαρούλκα, επιμένουν να θάλλουν
τον επισκέπτη, τον γοητεύουν και του υπενθυμίζουν το ταξίδι της ζωής πόσο ωραίο
μπορεί να γίνει όταν περνά κανείς από όμορφα μέρη.
Το πέρασμά μας
γεμίζει με συστάδες από βελανίδια και κούμαρα, πεύκα, ελαιόδεντρα
Φεύγοντας, πήραμε
μαζί μας μερικά άγουρα ακόμη βελανίδια.
Αχλαδόκαμπος –
Παράλιο Άστρος 42 χλμ.
Επόμενος σταθμός το
παράλιο Άστρο για μπάνιο και φαγητό . Το τοπίο ερημώνει σιγά σιγά. Το Φθινόπωρο
αδειάζει τις παραλίες και η βουή του κόσμου σιωπά στο πρωτοβρόχι, στο ελαφρύ
βοριαδάκι.
Ανεβαίνοντας λίγο
ψηλότερα, ο Πάρνωνας ρίχνει κλεφτές ματιές εδώ κάτω στην παραλία.
Το βράδυ είχε πάρει
να ρίχνει τη βαθιά του σκιά. Ώρα αναχώρησης. Την επόμενη φορά θα πάμε στο
κάστρο της πόλης, το κάστρο της Ωριάς όπως λέγεται.
Επιστροφή μέσω
Άστρους στο Ναύπλιο 39χλμ.

Σχόλια